اقتصاد مقاومتی راهکار توسعه پایدار
1. تلفیق حفاظت و توسعه
2. تامین نیازهای اولیه زیستی انسان
3. دستیابی به عدالت اجتماعی
4. خودمختاری
5. تنوع فرهنگی و حفاظت یگانگی اکولوژیک [1]
در واقع توسعه پایدار عبارت است از توسعه ای که تامین نیازهای نسل امروز به قیمت از دست رفتن توانایی نسل آینده برای تأمین نیازهایشان نباشد. [2]
در حقیت توسعه پایدار در کنار رشد اقتصادی و توسعه بشری در یک جامعه یا یک اقتصاد توسعه یافته، سعی در تحصیل توسعه مستمر، ورای توسعه اقتصادی دارد. توسعه پایدار عنصر سازمان دهندهای است که موجب پایداری منابع تجدید ناپذیر میشود، منابع محدودی که برای زندگی نسل آینده بر روی کره زمین ضروری است. [3]
به عبارتی توسعه پايدار بر پايه هشياري انسان نسبت به خودش و نسبت به منابع طبيعي كره زمين استوار است و خواهان يك سبك زندگي پايدار براي همه انسان ها است و مخالف مصرف بيش از اندازه، اتلاف منابع و بي توجهي به نسل هاي آينده و قطع رابطه با گذشته است. [4]
در مباحث مربوط به توسعه پایدار، خود توسعه به صورت فرایندی فرهنگی در می آید و هدف، به جای حصول ثمرات کوتاه مدت، به برقراری رابطه ای فرهنگی بین محیط طبیعی، انسان و برنامه توسعه تبدیل می شود و این نیاز به تجدید نظر در نگرش ها و عملکردهای ما دارد. [5]
بر همین اساس سازمان ملل متحد، مفهوم توسعه پایدار را در برگیرنده جنبههای زیر میداند:
-درک اثرات توسعه با کاربرد ویژگیهای غیر سنتی.
-تلاش برای ایجاد توسعه بومی در چهارچوب محدودیتهای خاص منابع طبیعی.
- کمک به فقرا و فرودستان؛ آنان که ناچاراً محیط زیست را تخریب میکنند. [6]
توسعه پایدار پیوند دهنده ی جنبه های زیست محیطی و اجتماعی با مقوله های اقتصادی است. و بیانگر این واقعیت است که شیوه زندگی کنونی جامعه بشری تداوم نخواهد یافت. به عبارتی توسعه پایدار ، مدیریت و نگهداری منابع طبیعی و جهت بخشی تحولات فناوری و ساختار اداری است، توسعه ای که تأمین مداوم نیازهای بشری و رضایتمندی نسل حاضر و نسل آینده را تضمین کند. [7] چنین توسعه پایداری با مدیریت مصرف همراه است ، تخریب زیست محیطی به همراه ندارد ، از فناوری مناسب استفاده می کند، از نظر اقتصادی بالنده و پایدار و از نظر اجتماعی مورد قبول است.
بر اساس آنچه بیان شد توسعه پایدار دارای سه بعد توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی و حفظ محیط زیست می باشد. [8] در این راستا نیز اقتصاد مقاومتی بر الگوهای علمی معتبر و اثبات شدهای مبتنی است و در منابع علم مدیریت، از آن به عنوان توسعه پایدار یاد می شود. بر این اساس اقتصاد مقاومتی با لحاظ سایر پارامترها، اقتصادی رقابتی و کیفیت محور است و خواهد توانست در بحرانهای رو به افزایش جهانی، الگویی الهام بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد و زمینه و فرصت مناسب را برای نقش آفرینی مردم و فعالان اقتصادی فراهم کند.
اقتصاد مقاومتی علاوه بر ترمیم ساختارهای فرسوده اقتصادی، با داشتن عناصری که متضمن رشد و بالندگی اقتصاد است، می تواند به عنوان ابزاری کارا ضمن بازسازی عمیق در اقتصاد ، ظهور یک اقتصاد قوی قابل رقابت در سطح جهان، را رقم بزند.
رسیدن به توسعه پایدار و امن بدون شک ابزارها و امکانات خاص خود را میطلبد که یکی از این ابزارها اعتقاد به توان و ظرفیت های ملی و بومی است که راهبرد اصلی اقتصاد مقاومتی نیز در همین راستا، یعنی ایجاد توسعه پایدار با استفاده از منابع و ثروت های ملی و بومی است. این را هم بدانیم که اقتصاد مقاومتی موضوعی کاملا قابل تحقق خصوصا در کشور ماست چون ایران منابع زیرزمینی، روزمینی، راهبردی، نیروی انسانی و دانش های آن را دارد . در زمینه تحقق اگر بپذیریم که شرایط محیطی حاکم بر اقتصاد، همیشه ثابت و یکنواخت نیست و یک الگوی اقتصادی پویا بهتر میتواند به حل مسائل و مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کمک کند، در آن صورت، درک مبانی اقتصاد مقاومتی به عنوان یک الگو و مدل اقتصادی پویا، سادهتر خواهد بود، لذا سیاستهای قید شده در الگوی اقتصاد مقاومتی میتواند به نحوی زمینه را برای یکی از محورهای توسعه پایدار فراهم کند. [9]